10 juli 2023
De provincie Gelderland heeft aan BouwQ opdracht gegeven onderzoek te doen naar de voor- en nadelen van de zogenaamde typegoedkeuring van woningconcepten. Het onderzoek vindt plaats in het kader van het ‘’Actieplan 2020-2025 - Sneller, Betaalbaar en Flexibel Wonen’’ van de provincie Gelderland.
Evenals de meeste provincies in ons land heeft ook Gelderland een ambitieuze woningbouwdoelstelling; tot 2030 wil de provincie ruim 104.000 nieuwe woningen bouwen. Prefab bouwen, ook wel conceptuele of industriële woningbouw genoemd, wordt ook hier gezien als de aangewezen methode om sneller en efficiënter woningen te kunnen bouwen. De voordelen zijn evident: onderdelen van woningen seriematig op grote schaal in fabrieken produceren is minder arbeidsintensief en goedkoper. Daarnaast zorgt prefab bouwen voor minder milieubelasting dan het bouwen op locatie.
Typegoedkeuring
Het traject van vergunningverlening door gemeenten vergt echter veel tijd en aandacht van ambtenaren en bouwers. Dit leidt tot stagnerende vergunningstrajecten. Dit is temeer vervelend in het licht van de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), die in 2024 in werking treedt. De kostbare en tijdrovende vergunnings- en controleprocedures, die onder de Wkb voor elke woning opnieuw doorlopen moeten worden, kunnen de zo gewenste versnelling van de woningbouw ernstig belemmeren.
Een landelijke toelatingstoets voor bouwconcepten (typegoedkeuring) biedt hier uitkomst. Typegoedkeuring houdt in dat de goedkeuring voor een bepaald seriematig geproduceerd woningconcept maar één keer afgegeven hoeft te worden in plaats van voor elke woning afzonderlijk. Dit kan helpen de Nederlandse woningbouw enorm te versnellen. De voor- en nadelen van bestaande en alternatieve typegoedkeuring op woningbouwconcepten worden nu door BouwQ onderzocht.
Klankbordgroep
Het onderzoek wordt uitgevoerd door een kernteam, bestaande uit BouwQ in combinatie met TNO. Naast het Kernteam wordt er voor het project een Klankbordgroep samengesteld met stakeholders waaronder de Provincie Gelderland, het ministerie van Binnenlandse Zaken, NEPROM, Instituut voor Bouwrecht, vereniging voor woningcorporaties Aedes, Aannemers Federatie Nederland, Expertise Centrum Flexwonen, Vereniging BWT Nederland, TloKB en het Netwerk Conceptueel Bouwen.
Het doel van het toevoegen van een Klankbordgroep aan het project is het in een vroeg stadium de diverse belangen van de praktijk direct duidelijk te hebben en deze mee te nemen in de uitwerking van het onderzoek. Door het betrekken van de stakeholders, en hiermee de praktijk, zal mogelijk sneller marktacceptatie voor de toepassing van typegoedkeuring van woningconcepten worden verkregen.
Het door BouwQ te leveren onderzoek bestaat uit twee fases. De eerste fase zal leiden tot een bepaling van voor- en nadelen van typegoedkeuring, een bepaling van stimulansen en barrières bij de invoering en een door de bouwpraktijk gedragen plan voor een verdere implementatie van Typegoedkeuring van woningconcepten. In een tweede fase kunnen twee praktijkproeven in het Geldersche bestuursdomein worden geëntameerd. De provincie roept Gelderse gemeenten, die willen meedoen in de praktijkfase in Q1 2024, op zich aan te melden bij BouwQ.
Het onderzoek is inmiddels van start gegaan. Doelstelling is om medio december 2023 het eindrapport van fase 1 te kunnen presenteren.