De Wet kwaliteitsborging voor bouwen (Wkb)

De tijdlijn

Op 14 mei 2019 heeft de Eerste Kamer het Wetsvoorstel Kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen aanvaard. Op 1 februari 2022 heeft minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) in een brief aan de eerste en tweede kamer meegedeeld dat de invoeringsdatum voor de Omgevingswet verschoven wordt naar 1 januari 2023. Vervolgens werd de invoeringsdatum bijgesteld naar 1 juli 2023 maar begin 2023 is bekend gemaakt dat het Rijk, de betrokken overheden en het bedrijfsleven zich unaniem scharen achter invoering per 1 januari 2024. Daar de invoering van de Wkb gekoppeld is aan de invoering van de Omgevingswet, verhuist deze mee naar de nieuwe datum.

In onderstaande tijdlijn is te lezen welke voorbereidende stappen op de invoering van de wet al genomen zijn en welke stappen nog uitgevoerd moeten worden.

Volg ons op LinkedIn om als eerste op de hoogte te zijn van nieuwe Wkb updates.

14 maart 2021

14 maart 2023

Het is definitief: de omgevingswet en Wkb treden in werking per 1 januari 2024

Op 14 maart 2023 heeft de Eerste Kamer met 49 stemmen voor en 21 stemmen tegen ingestemd met het Conceptbesluit tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Omgevingswet (EK 33118 / 34986, EU). Hiermee is de inwerkingtreding van de Omgevingswet – en daarmee ook van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen – vastgesteld op 1 januari 2024.

14 maart 202

26 januari 2023

Invoering Omgevingswet en Wkb uitgesteld tot 1 januari 2024

Het Rijk, de betrokken overheden en het bedrijfsleven koersen nu unaniem op invoering van de Omgevingswet en Wkb per 1 januari 2024. De eerdere streefdatum van invoering per 1 juli 2023 is hiermee komen te vervallen.

14 maart 202

2023

December 2022

Stimuleringsprogramma proefprojecten Wkb

Om als aannemer op 1 januari 2024 goed voorbereid aan de start te staan kunt u nu al ervaren hoe het is om te bouwen onder kwaliteitsborging door het starten van een Wkb proefproject. Om dit te stimuleren komen het ministerie van BZK en de VNG nu met de STIPP-subsidieregeling voor Wkb proefprojecten van max. € 6000 per proefproject.

Lees er alles over op STIPP en neem contact op met BouwQ voor alle informatie, advies en begeleiding bij het opstarten van uw proefproject
 

14 maart 202

14 oktober 2022

Geplande inwerkingtreding van de Wkb uitgesteld tot 1 juli 2023

• Inwerkingtreding van de wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek (waaronder de aansprakelijkheid) voor alle categorieën van bouwwerken.
• Gefaseerde invoering van Private Kwaliteitsborging bij vergunningsaanvragen voor bouwen, startend met bouwwerken in gevolgklasse 1 (éénvoudige bouwwerken).
   

14 maart 202

2022

23 november 2021

Senaat geeft groen licht voor Wkb

• De Eerste Kamer stemt in met het Besluit Kwaliteitsborging voor het bouwen. Deze Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) bij de Wkb kan nu worden toegezonden aan de Raad van State voor advies. De AMvB geeft nadere invulling aan de Wkb en regelt bijvoorbeeld welke bouwwerken onder gevolgklasse 1 vallen. Andere onderwerpen zijn het dossier bevoegd gezag, eisen aan instrumenten, het openbaar register en de kostenverdeling van het toezicht op het stelsel.
   

14 maart 202

27 mei 2021

Nieuwe invoeringsdatum Wkb wordt 1 juli 2022

• In een brief aan de Eerste en Tweede Kamer heeft minister Ollongren meegedeeld dat er meer tijd nodig is om tot een zorgvuldige en verantwoorde inwerkingtreding te komen van de Omgevingswet. Het lijkt niet langer haalbaar om het digitaal systeem snel genoeg werkbaar te krijgen en ook nog voldoende tijd over te houden om het in te regelen en ermee te oefenen. De geplande invoeringsdatum wordt uitgesteld tot 1 juli 2022.

• Daar de invoering van de Wkb gekoppeld is aan de invoering van de Omgevingswet, wordt ook deze uitgesteld tot 1 juli 2022.

14 maart 202

1 januari 2021

Implementatie & voorbereiding

In aanloop naar de inwerkingtreding van de Wkb worden volgende stappen gezet:

• Het landelijk uitvoeren van proefprojecten met als doel ervaring op te doen met instrumenten voor kwaliteitsborging en met samenwerking tussen gemeentes, architecten, aannemers en kwaliteitsborgers. Tot en met de nieuwe invoeringsdatum kan met de nieuwe wet worden geoefend als ware de wet al is ingevoerd.
• Landelijk zijn regionale ambassadeursnetwerken Wkb opgericht waarbij verschillende gemeenten samen met de markt proefprojecten bespreken.
• Het ministerie van Binnenlandse Zaken stimuleert het uitvoeren van proefprojecten en stelt hier ook een subsidie voor beschikbaar.
• De Toelatingsorganisatie wordt opgericht en zal de kwaliteitsborgingsinstrumenten beoordelen voor definitieve toelating.
   

14 maart 202

2021

november 2020

Nadere afspraken tussen VNG en minister

• Op 12 november hebben de VNG en minister Ollongren een akkoord bereikt, waarmee de zorgen die de gemeenten hadden over de uitvoerbaarheid op een aantal onderdelen van de Wkb zijn weggenomen.
• Met dit akkoord tussen gemeenten en het ministerie is een belangrijke stap gezet richting de beoogde inwerkingtreding van de wet op 1 januari 2022.
• Op 25 november heeft minister Ollongren antwoorden op Kamervragen over het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging aan de Eerste Kamer en Tweede Kamer gestuurd.
   

14 maart 202

20 mei 2020

Voorstel minister: inwerkingtreding Wkb per 1-1-2022

• Minister Ollongren heeft de Tweede Kamer voorgesteld de Omgevingswet op 1 januari 2022 in werking te laten treden.
• In een gezamenlijke verklaring ondersteunen gemeenten, provincies en waterschappen dit voorstel en het gelijktijdig met de Omgevingswet in werking treden van de Wkb.
   

14 maart 202

21 april 2020

Ontwerpbesluit kwaliteitsborging gepubliceerd

• Minister Ollongren van BZK heeft het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging voor het bouwen naar de Eerste Kamer en de Tweede Kamer gestuurd.
• Dit ontwerpbesluit bevat wijzigingen van het Bouwbesluit 2012, het besluit uitvoering Crisis- en herstelwet, het Besluit bouwwerken leefomgeving, het Besluit kwaliteit leefomgeving en het Omgevingsbesluit als gevolg van de invoering van een nieuw stelsel van kwaliteitsborging voor het bouwen.
• In het ontwerpbesluit zijn ook nieuwe regels voor vergunningplichtig en vergunningvrij bouwen opgenomen.
• De voorlegging van het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging voor het bouwen is onderdeel van de zgn. voorhangprocedure die is opgenomen in de Woningwet en de Omgevingswet. Deze voorhangprocedure is een controleprocedure voor het parlement die voorafgaat aan de vaststellingsprocedure.
• In de voorhangprocedure is bepaald dat een ontwerpbesluit pas aan de Koning wordt aangeboden voor het verkrijgen van het advies van de Raad van State nadat de beide Kamers der Staten-Generaal het hebben kunnen beoordelen.
• De Eerste en Tweede Kamer kunnen tot 26 mei reageren op het door minister Ollongren voorgelegde ontwerpbesluit.
   

14 maart 202

17 april 2020

Inwerkingtreding Wkb uitgesteld

• Minister Ollongren van BZK informeert de Tweede Kamer dat, als gevolg van het uitstel van de Omgevingswet, de invoering van de Wkb ook wordt uitgesteld.
• De minister noemt dat het haar streven is om de Tweede Kamer vóór de zomer van 2020 te informeren over een definitieve invoeringsdatum.
   

14 maart 202

1 april 2020

Inwerkingtreding Omgevingswet uitgesteld

• Minister van Veldhoven voor Milieu en Wonen informeert de Tweede Kamer dat inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2021 niet haalbaar is.
• In het bestuursakkoord is tussen BZK en VNG afgesproken dat de beoogde invoeringsdatum van de WKb gelijktijdig is met die van de Omgevingswet.
• Effecten van het uitstel van de inwerkingtreding van de Omgevingswet op de invoering van de Wkb zijn nog niet bekend.
   

14 maart 202

2020

17 december 2019

Voorlopige toelating instrumenten proefprojecten Wkb

Een onafhankelijke toetsingscommissie heeft in opdracht van de Regiegroep Kwaliteitsborging 4 potentiële instrumenten voor kwaliteitsborging getoetst aan het wettelijke kader en goedgekeurd voor toegepassing in proefprojecten:

• TIS
• KiK (KOMO)
• VKB (SWK)
• WKI (Woningborg)
   

14 maart 202

14 mei 2019

Eerste Kamer neemt het Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen aan

• Na 3 termijnen en twee brieven van de minister, stemt een meerderheid van de Eerste Kamer voor het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb).
• Geplande inwerkingtreding is op 1 januari 2021.
   

14 maart 202

Geplande inwerkingtreding is op 1 januari 2021. 10 mei 2019

Brief van minister Ollongren aan Eerste Kamer over criteria inwerkingtreden

Zoals tijdens de derde termijn in de Eerste Kamer werd toegezegd, heeft de minister op 10 mei 2019 een brief aan de Eerste Kamer gestuurd waarin ze meer inzicht geeft in de criteria die bepalend zijn voor het besluit tot inwerkingtreding van de wet Wkb.
 

14 maart 202

23 april 2019

Derde termijn wetsvoorstel Wkb in Eerste Kamer

• De derde termijn van de openbare beraadslaging over het wetsvoorstel Wet kwaliteitsborging voor het bouwen heeft plaats gevonden op 23 april 2019.
• De Kamer heeft op een aantal aspecten nog kritische vragen, met name betreffende de aansprakelijkheid, op welke wijze vastgesteld zal worden vanuit de proefprojecten dat de wet goed genoeg is om in werking te treden, of gemeenten wel voldoende toegerust zijn om bouwwerken in gevolgklasse 2 en 3 te blijven behandelen en of niet ook pilots moeten gedraaid worden met projecten uit gevolgklasse 2 en 3.
• De minister geeft aan dat veel duidelijk zal worden als we het ook echt gaan doen. Voorts geeft ze aan dat bijvoorbeeld Rijksvastgoedbedrijf al pilots in gevolgklasse 2 en 3 draait. Zij zegt toe in overleg te gaan met de gemeenten om ook de mogelijkheden van pilots in gevolgklasse 2 en 3 te bekijken en zij zegt toe nog voor de stemming met een brief te komen om inzicht te geven in de criteria die bepalend zullen zijn voor het besluit tot inwerkingtreding.
   

14 maart 202

25 maart 2019

Beantwoording vragen Wkb aan Eerste Kamer

Minister Ollongren heeft op 25 maart 2019 haar beantwoording van de schriftelijke vragen van de Eerste Kamer over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen aan de Eerste Kamer verstuurd.
 

14 maart 202

8 maart 2019

Inbreng voor een schriftelijk overleg door de leden van de Kamercommissie

• Het overleg in de Eerste Kamer is hervat in de vorm van een schriftelijke overlegronde.
• Tot 5 maart 2019 konden de leden van de Kamercommissie vragen inbrengen voor het schriftelijk overleg.
• De vragen en opmerkingen vanuit de Eerste Kamer werden op 8 maart 2019 in een brief aan de Minister verstuurd.
   

14 maart 202

29 januari 2019

Bespreking van de Wkb in de Eerste Kamercommissie BiZa/Az

Op 29 januari 2019 werd de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen opnieuw besproken in de commissie Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning (BiZa/AZ) van de Eerste Kamer.
 

14 maart 202

17 janauri 2019

Ondertekening van het bestuursakkoord

• Het Ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) hebben een bestuursakkoord ondertekend waarin afspraken zijn gemaakt over de implementatie van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) en de rol van bevoegd gezag daarin.
• Het akkoord gaat uit van invoering van de Wkb per 1 januari 2021, gelijktijdig met de Omgevingswet.
• De minister maakt, na overleg met bij de bouw betrokken marktpartijen, uiterlijk een half jaar voor 1 januari 2021 bekend in hoeverre het stelsel per die datum op verantwoorde wijze kan worden ingevoerd en dat dit leidt tot betere bouwkwaliteit tegen aanvaardbare kosten.
• De minister zal in overleg met de VNG en bij de bouw betrokken marktpartijen de implementatie van het stelsel monitoren op basis van de volgende criteria:
  • Het stelsel bevat voldoende waarborgen dat gerealiseerde bouwwerken voldoen aan het Bouwbesluit 2012.
  • Uit proefprojecten, waarin de beoogde werkwijze in de praktijk zal worden getoets, komen geen onoverkomelijke knelpunten naar voren voor invoering van het stelsel.
  • De ICT bij het Rijk en het bevoegd gezag is op orde.
  • De toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw is operationeel en er zijn voldoende kwaliteitsborgingsinstrumenten en kwaliteitsborgers toegelaten, zodat bouwprojecten die onder het stelsel vallen doorgang kunnen vinden.
• De minister richt een regiegroep op, bestaande uit vertegenwoordigers van gemeenten en bij de bouw betrokken marktpartijen, die zorgdraagt voor het inrichten en uitvoeren van een gezamenlijk implementatietraject.
• De minister evalueert drie jaar na inwerkingtreding van de Wkb of deze heeft geleid tot een betere bouwkwaliteit tegen aanvaardbare kosten. *( Op basis van deze evaluatie zal de minister, in overleg met de VNG en de bij de bouw betrokken marktpartijen, bezien of gevolgklassen 2 en 3 onder het stelsel kunnen worden gebracht.
   

14 maart 202

2019

6 december 2018

Opnieuw plenair debat Tweede Kamer over het Bouwtoezicht

• Bijna twee jaar na aanvaarding van de wet door de Tweede Kamer is de Wkb weer onderwerp van discussie in deze Kamer.
• De discussie die ontstaan is naar aanleiding van die brief van minister Ollongren van 29 juni 2018 was reden voor de Eerste Kamer om de mening van de Tweede Kamer te vragen alvorens de behandeling van het wetsvoorstel te hervatten.
• De leden van de Tweede Kamer spraken hun verbazing uit over de gang van zaken en hopen dat de Eerste Kamer nu snel duidelijkheid zal geven.
   

14 maart 202

29 juni 2018

Minister Ollongren verzoekt Eerste Kamer behandeling Wkb te hervatten

• In haar brief van 29 juni 2018 informeert minister Ollongren de Eerste Kamer over de in de afgelopen periode gevoerde overleggen en het verdere wetstraject.
• De brief gaat in op de vragen van de Eerste Kamer betreffende de aangenomen amendementen in de Tweede Kamer, de reikwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer en de bevoegdheidsverdeling tussen het bevoegd gezag en de private kwaliteitsborger.
   

14 maart 202

2018

11 julie 2017

Besluit van de Eerste Kamer om de stemming over de Wkb uit te stellen

• Op 4 juli 2017 vond in de Eerste Kamer het plenaire debat plaats over het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen.
• De leden van de Eerste Kamer hadden toch nog moeite met een deel van de aanpassingen van het Burgerlijk Wetboek en vroegen zich af hoe de amendementen die de Tweede Kamer in het wetsvoorstel hebben aangebracht in de praktijk zouden moeten gaan werken.
• Als gevolg van de geuite bezwaren, heeft minister Plasterk (BZK) op 7 juli 2017 in een brief aan de Eerste Kamer verzocht de stemming uit te stellen.
   

14 maart 202

21 februari 2017

Minister Ollongren verzoekt Eerste Kamer behandeling Wkb te hervatten

• In haar brief van 29 juni 2018 informeert minister Ollongren de Eerste Kamer over de in de afgelopen periode gevoerde overleggen en het verdere wetstraject.
• De brief gaat in op de vragen van de Eerste Kamer betreffende de aangenomen amendementen in de Tweede Kamer, de reikwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer en de bevoegdheidsverdeling tussen het bevoegd gezag en de private kwaliteitsborger.
   

14 maart 202

2017

8 april 2016

Goedkeuring van het Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen door de ministerraad

Op vrijdag 8 april 2016 heeft de ministerraad op voorstel van Minister Blok ingestemd met het aangepaste Wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb).
 

14 maart 202

2016

juli 2013

Routekaart naar Private Kwaliteitsborging

Technical Inspection Service (TIS) wordt genoemd in de Routekaart naar Private Kwaliteitsborging als een bestaand kwaliteitsborgingssysteem dat geschikt zou zijn binnen een wettelijk systeem van Private Kwaliteitsborging.
 

14 maart 202

2013

14 mei 2008

Rapport commissie Dekker: "Privaat wat kan, Publiek wat moet"

De commissie Dekker stelt in haar rapport “Privaat wat kan, publiek wat moet” voor om de gemeentelijke preventieve toets op de Bouwbesluitvoorschriften bij de vergunningverlening af te schaffen en de bouwpraktijk meer verantwoordelijkheid te geven door hen te laten aantonen dat gerealiseerde bouwwerken voldoen aan de technische bouwvoorschriften.
 

14 maart 202

2008